Socket.IO یک کتابخانه قدرتمند برای وب اپیلیکیشن‌ها است که یک ارتباط بلادرنگ و دوجهته بین کلاینت و سرور برقرار می‌کند و دارای دو قسمت است. یکی کتابخانه سمت کلاینت که در مرورگر اجرا می‌شود و یک کتابخانه سمت سرور بر پایه Node.JS.
Socket.IO در اصل یک رابط برای پروتکل WebSocket است نه یک کتابخانه برای آن؛ در اصل یک پرتوکل انتقال سفارشی شده روی پروتکل‌های بلادرنگ دیگر است که یکسری قابلیت‌های بیشتر از قبیل ارسال پخشی به چندین سوکت، ذخیره داده‌های هر کلاینت و ارتباط نامتقارن را فراهم کرده است.

یک مثال ساده بزنم که بهتر متوجه بشید. همتون تلگرام یا واتساپ و ... رو دیدین. یعنی به محض اینکه کاری انجام می‌دیم یا پیامی رو می‌فرستیم، سریع به دست گیرنده می‌رسه و سریع جوابش میاد که گیرنده پیام شما رو خونده. یعنی سرعت ارسال و دریافت اطلاعات بسیار بالا هست و بهش میگیم ارتباط بلادرنگ یا Realtime (زنده)

وقتی از Socket به جای ارتباطات HTTP استفاده کنیم، هم سرعت کار و کیفیت کار بالاتر میره و هم فشار کمتری به سرور میاد. پس به جای اینکه چندین سرور قوی داشته باشیم و هزینه‌های زیادی بدیم، هم هزینه‌ها میاد پایین و هم نیازی به چند سرور قوی نیست و با سرورهای بسیار کمتری هم کار ما انجام میشه.